In de afgelopen periode heb ik veel tijd besteed aan het observeren van pestgedrag op sociale media en dan met name op mensen die live streamen op diensten zoals Instagram en TikTok.
Observatie
Tijdens mijn observatie ben ik op sociale media aandacht gaan besteden aan de video’s die worden geüpload, de livestreams die worden gedaan en naar de reacties van mensen. Het is mij opgevallen dat mensen met een beperking vaak snel het slachtoffer zijn.
Pesten uitgedrukt in cijfers
Uit meerdere onderzoeken waaronder het HBSC-onderzoek is gebleken dat het aantal daders significant is toegenomen. Uit onderzoek in 2021 blijkt dat 1,2% van de leerlingen aangeeft online veel te pesten. In het voortgezet onderwijs gaat het om 3,2% van de leerlingen. In werkelijkheid zal dit getal hoger liggen.
In het basisonderwijs zien we dat er geen verschil zit tussen jongens en meisjes. In het voortgezet onderwijs zien we wel een verschil. 4,3% van de jongens en 1,7% van de meisjes zegt vaak online te pesten (Boer e.a., 2022).
Uit onderzoek van het NJI blijkt ook dat 10% van de jongeren tussen de 15 jaar en 25 jaar slachtoffer zijn geweest van online bedreiging en intimidatie.
Impact
Pesten kan een behoorlijk impact hebben, dit kan voor een traumatiserende ervaring zorgen. Dit kan zorgen voor angsten, depressie of dat de slachtoffers zich meer van de buitenwereld gaan afsluiten. Maar ook het zelfvertrouwen kan ernstig worden beschadigd. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat vrouwen vaker angstklachten krijgen door pesten dan mannen.
Het ‘offline’ pesten heeft vaak een grotere impact dan online pesten. 40% van de mensen die online zijn gepest hebben last gehad van emotionele of psychische klachten. Hieronder ziet u een overzicht uit het onderzoek met alle mentale klachten als gevolg door het pesten.
Waarom pesten we?
Pesten gebeurd helaas al heel erg lang, sinds de introductie van het internet is het pesten voor veel mensen makkelijker geworden. Het is heel makkelijk om anoniem, een lelijke reactie te plaatsen of om een kwetsende opmerking te maken.
De oorzaken van online pesten zijn vergelijkbaar met het ‘offline’ pesten. Het komt vaak voort uit jaloezie, misgunnen, maar de thuissituatie van de dader kan hier ook een belangrijke rol spelen.
Het is daarom belangrijk om in het onderwijs dit de aandacht te blijven geven, online pesten zal de komende jaren alleen maar een groter probleem worden. Het is goed om in het onderwijs mee te geven wat de mentale gevolgen zijn, zodat ze misschien iets langer nadenken voordat ze overgaan tot pesten.